Genel Özellikler

Sıfatlar isimleri farklı yönlerden niteleyen veya işaret eden sözcüklerdir. En az bir sıfat ve en az bir ismin oluşturduğu söz öbeğine sıfat tamlaması denir. Sıfatlar, niteledikleri veya işaret ettikleri isimlerden önce kullanılırlar.

Niteleme Sıfatları

Varlıkları durum, şekil, renk vs. bakımından niteleyen sıfatlardır. Nitelenen isme sorulan "nasıl?" sorusunu cevaplarlar.

"Bakımsız bina"

"Keskin kılıç"

"Kırmızı pelerin"

Belirtme Sıfatları

İşaret Sıfatları

Varlıkların yerini belirten sıfatlardır. "bu, şu, o, öteki, beriki, böyle, şöyle, öyle" sıfatları en yaygın işaret sıfatlarıdır. Ek olarak "-ki" ve "-deki" ekleriyle türetilen sıfatlar da işaret sıfatıdır.

"O apartman"

"Oradaki apartman"

Soru Sıfatları

Varlıkları soru yoluyla belirtirler. "Nasıl, hangi, kaç, kaçar, kaçta kaç, kaçıncı, ne biçim, ne tür, ne çeşit, ne kadar, neredeki" sıfatları soru sıfatlarına örnektir.

"Nasıl birisi?"

"Hangi düğme?"

Sayı Sıfatları

Varlıklardan kaç tane olduğunu, varlığın sırasını, varlığın bir kesitini belirten sıfatlardır.

Asıl sayı ​sıfatları ​varlıklardan kaç tane olduğunu tam sayılarla belirtir ve isme sorulan "kaç?" ve "ne kadar?" sorularını cevaplar.

"​Elli dolar"

Sıra sayı sıfatları varlıkların sırasını belirtir, asıl sayı sıfatlarına "-inci" eki getirilerek türetilir ve isme sorulan "kaçıncı" sorusunu cevaplar.

"Üçüncü yarışmacı"

Üleştirme sayı sıfatları ​varlıkların eşit parçalara bölündüğünü belirtir, asıl sayı sıfatlarına "-er/-ar" ekleri getirilerek türetilir ve isme sorulan "kaçar?" sorusunu cevaplar.

"​Dörder tabak"

Kesir sayı sıfatları ​eş parçalara ayrılan parçalardan kaçının söz konusu olduğunu belirtir ve isme sorulan "kaçta kaç?" sorusunu cevaplar.

"​Yüzde yirmi faiz"

Belgisiz Sıfatlar

Varlıkları yaklaşık, kesin olmayan bir şekilde belirten sıfatlarıdır. "Biraz, birkaç, birçok, her, başka gibi sıfatlar belgisiz sıfatlardır.

"Bir" sıfatı "bir tane" anlamındaysa asıl sayı sıfatı, "herhangi bir" anlamındaysa belgisiz sıfattır.

"Birkaç saat"

"Bir ara"

Unvan Sıfatları

Varlığın rütbe, mevki, statü, görev gibi özelliklerini anlatan sıfatlardır. Büyük harfle yazılırlar. "Cumhurbaşkanı Bayar"

"Evliya Çelebi"

"Kuvvet Komutanı Muhsin Paşa"

Pekiştirme Sıfatları

Anlamca kuvvetlendirilmiş sıfatlardır. İkileme yoluyla, ikilenen sıfatlar arasına soru kelimesi getirilerek veya ön ek kullanılarak oluşturulurlar.

"Koca koca binalar"

"Uzun mu uzun yol"

"Kıpkırmızı elbise"

Küçültme Sıfatları

Anlamca zayıflatılmış sıfatlardır. Niteleme sıfatlarının sonuna "-ce, -cik, -(i)msi, -(i)mtırak" ekleri getirilerek oluşturulurlar.

"Büyükçe bir ev"

"Daracık yer"

"Mavimsi bir renk"

"Mavimtırak bir renk"

Adlaşmış Sıfatlar

Niteleme sıfatlarının niteledikleri adın düşmesiyle oluşan, ad görevi gören sıfatlardır. "Yaşlılara (yaşlı insanlara) yer verin"

Sıfatlarda Derecelendirme

Sıfatların zarflarla nitelenmesiyle yapılır.

"En büyük başarısı"

"Çok zor iş"