Pre-Sokratik filozoflar veya doğa filozofları evrenle alakalı (kozmolojik) sorulara cevap aramışlardır. Bunların başlıcaları Evrenin Temel Taşı (Arkhe) Problemi ve Değişim Problemidir.

Tales

Bilinen ilk filozoftur. Arkhe Problemine "su" cevabını vermiştir.

Herakleitos

Dönüşüm Problemine diyalektik kuramı ile cevap vermiştir. Bu görüşe göre her varlık iki zıt gücün birleşimi olarak var olur, değişimi sağlayan da bu güçlerin çatışmasıdır.

Demokritos

Arkhe Problemine atomizm kuramı ile cevap vermişti. Bu görüşe göre varlıklar bölünemez yapıtaşlarının farklı şekillerde birleşmesiyle meydana gelir. Bu materyalist bir görüştür, yani tüm varlıkların tamamen maddi sebeplerden meydana geldiğini öne sürer.

Pythagoras

Arkhe Problemine "sayılar" cevabını vermiştir. Ona göre evrenin temel taşı sayılardır, sayıların birbiri arasındaki oranları ve ölçüleri evrendeki düzen ve ahengi oluşturur.

Diğer Yunan Düşünürleri

Arkhe Problemine Anaximenes psykhe (ruh), Anaksimandros apeiron (bütün, her şeyi kapsayan karmaşık bütün), Anaxsagoras spermata (tohum) cevabını vermiştir.

Stoacılar

Önemli temsilcileri Zenon ve Epiktetos'tur. Praxise, yani yaşama uygulanan bir felsefeye önem vermişlerdir. Bireyin kontrolünde olmayan durumlar karşısında nasıl bir tavır sergilemesi konusunda fikir yürütmüşlerdir.

Sofistler

Önemli temsilcileri Protagoras ve Gorgias'tır. Rölatif (göreli) bir bilgi görüşüne sahiptir; sofistlere göre her şeyin ölçüsü insandır, mutlak bilgi yoktur ve hangi kişi görüşünü daha ikna edici bir şekilde açıklarsa onun görüşü doğrudur.

Not: Sofistlerin retoriği (hitabı) ikna, karşı savı çürütme, galip gelme odaklıdır.